Współuzależnienie - jak się objawia i jakie niesie za sobą konsekwencje?

Uzależnienie jest chorobą, która oprócz osoby uzależnionej szczególnie dotkliwie odbija się na jej najbliższych. Wskutek życia z człowiekiem zmagającym się z narkomanią, alkoholizmem czy uprawiającym patologiczny hazard, jakość życia członków jego rodziny ulega znacznemu pogorszeniu. Dotyczy to nie tylko sytuacji finansowej, ale także ich zdrowia psychicznego. Nierzadko osoby blisko związane z uzależnionym muszą zmagać się z różnymi rodzajami zaburzeń psychicznych, a ich samoocena czy poczucie własnej wartości ulega znacznemu pogorszeniu. Wśród zaburzeń występujących szczególnie często wymienić można między innymi współuzależnienie.

Czym jest współuzależnienie?

Współuzależnienie to pojęcie definiowane jako zaburzona adaptacja do patologicznej sytuacji związanej z uzależnieniem bliskiego. U osoby współuzależnionej dochodzi do wykształcenia się specyficznych schematów zachowania i myślenia, które mają na celu utrzymać pozory normalnego życia rodzinnego oraz poradzić sobie ze stresującymi sytuacjami wywołanymi przez nałóg. Trzeba przy tym zaznaczyć, że mechanizmy te są destrukcyjne - zamiast podtrzymania równowagi w rodzinie niestety powodują pogorszenie stanu zdrowia i umiejętności funkcjonowania w społeczeństwie. Współuzależnienie dotyka najczęściej partnerów i partnerki osoby uzależnionej, czyli ludzi, którzy mogą wyjść z relacji, choć jego objawy mogą przejawiać także dzieci czy rodzice. Osoby te zwykle poświęcają bardzo wiele czasu i energii na redukcję skutków zaniedbywania pracowniczych i domowych obowiązków przez uzależnionego, przejmując ich realizację na siebie. Często robią to kosztem własnych potrzeb. Jednocześnie starają się usprawiedliwiać zachowanie chorego bliskiego, są wobec ich zachowań tolerancyjne, nawet, gdy ich działania są szkodliwe. Mają także potrzebę utrzymania stałej kontroli nad sytuacją, czując się odpowiedzialnymi za emocje innych członków rodziny.

Skutki i leczenie współuzależnienia

Współuzależnienie to zaburzenie, które bardzo negatywnie wpływa na zdrowie osoby - zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Doświadcza ona znacznego obniżenia samooceny, poczucia własnej wartości czy poczucia sprawczości. Towarzyszy jej również nieustanny stres, lęk i smutek wynikający z nieprzewidywalności działań osoby uzależnionej oraz trudnej sytuacji rodzinnej, będącej konsekwencją nałogu. Wskutek współuzależnienia zaniedbuje także własne potrzeby, co może negatywnie odbić się na jej stanie fizycznym. Warto zaznaczyć, że zaburzenie to doprowadzić może nawet do wycofania się z życia społecznego, trudności w relacjach interpersonalnych oraz utraty własnej tożsamości. Ze względu na to, jak poważne konsekwencje potrafi za sobą nieść, w przypadku rozwoju współuzależnienia należy udać się po specjalistyczną pomoc psychologiczną (https://poradnia-harmonia.pl/).

W procesie leczenia współuzależnienia kluczową rolę odgrywa terapia indywidualna. W jej trakcie osoba poznaje nowe, zdrowsze mechanizmy radzenia sobie z trudną sytuacją związaną z życiem z człowiekiem uzależnionym, a także pracuje nad odbudowaniem swojej samooceny czy uczy się stawiać granice. Pomocna może okazać się również terapia grupowa oraz uczestnictwo w grupach wsparcia dla współuzależnionych, gdzie będzie miała okazję do wymienienia się doświadczeniami z ludźmi o podobnych problemach i otrzymania wsparcia emocjonalnego.